Біріктірілген АИТВ/туберкулез инфекциясы мәселесінің өзектілігі.
Туберкулез-қоздырғышы Mycobacterium tuberculosis (МБТ) болып табылатын жұқпалы ауру. Туберкулез инфекциясының негізгі берілу жолы – ауа (аэрогендік). Инфекцияның таралуының негізгі көзі- өкпе туберкулезімен ауыратын адамдар. Аурудың таралуы адам микобактериялармен ластанған ауаны жұтқанда пайда болады.
Туберкулез микобактериясын 24.03.1882 жылы неміс микробиологы Роберт Кох ашты, ал 1993 жылы ДДҰ бастамасымен 24 наурыз күні Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күні болып жарияланды.
Туберкулез кез-келген мүшелер мен тіндерге әсер етуі мүмкін, бірақ көбінесе (80-85% жағдайда) өкпе және 15-20% басқа мүшелер (туберкулезді лимфоаденит, сүйектер мен буындар, көмей, зәр шығару жүйесі, ішек, көз, ми) зардап шегеді. Туберкулез микобактерияларын жұқтырған қалыпты иммунитеті бар адамдарда аурудың өмір бойы даму қаупі 10% шегінде бағаланады.
Инфекциядан кейін туберкулездің дамуына ықпал ететін негізгі факторлардың бірі АИТВ-инфекциясы салдарынан иммунитеттің әлсіреуі болып табылады.
1.АИТВ-мен өмір сүретін адамның туберкулезбен ауыру ықтималдығы АИТВ-мен ауыратындарға қарағанда 20 есе жоғары.
- Туберкулез-ауруханаға жатқызу мен өлімнің негізгі себептерінің бірі.
3.ТИ бар адамдар арасында АИТВ-инфекциясы аурудың дамуының ең маңызды қауіп факторы болып табылады.
- Соңғы 10 жылда біріктірілген АИТВ - инфекциясы бар туберкулез жағдайларының пайызы екі есе өсті.
- Біріктірілген АИТВ/туберкулез инфекциясы бар адамдарда емдеудің сәтсіздік қаупі 7 есе жоғары.
- АИТВ-мен өмір сүретін адамның профилактикалық емдеу туберкулезбен ауыру қаупін 33% - ға төмендетеді.
Туберкулездің даму белгілері.
- 2 аптадан астам қақырықпен жөтел.
2.Жоғары температура.
3.Түнгі терлеу.
4.Салмақ жоғалту.
Мұндай белгілер пайда болған кезде қақырық анализін G - Xpert молекулалық-генетикалық әдісімен тестілеуден және рентгенологиялық тексеруден өту керек.
АИТВ инфекциясымен (АИТВ) өмір сүретін адамдар жыл сайын медициналық мекемеге барғанда туберкулезге скринингтен өтулері керек.
Шымкент қаласының ЖИТС-тің алдын
алу және оған қарсы күрес жөніндегі
орталықтың фтизиатр дәрігері Узакова К.С.
