Облыстық денсаулық сақтау басқармасының 18.07.1989 ж. №323-П бұйрығы негізінде Оңтүстік Қазақстан облыстық СПИД-тің алдын алу және онымен  күресу орталығы құрылды және келесі құрылымға ие болды: СПИД-тің алдын алу және онымен күресу орталығы, эпидемияға қарсы алдын-алу іс-шаралармен айналысатын мемлекеттік мекеме болып табылады, аймақтағы АИТВ-инфекциясының таралуын болдырмау және АИТВ жұқтырған және ЖИТС-пен ауыратын науқастарға медициналық көмек көрсету болып табылады.

Орталықтың негізгі міндеттері:

 

Толығырақ . . .

 

            Маңызды мәселенің бірі: АИТВ–ның анадан балаға жұғуы

 

       АИТВ (адамның иммундық тапшылық вирусы) –  адам ағзасына өте қауіпті вирустардың бірі. Ол иммундық жүйені зақымдап, ағзаны әр түрлі инфекциядан қорғау мүмкіншілігін жояды.

       Өзіңді және өз балаңды АИТВ – дан қалай қорғау  керек ?  Әрине, ол үшін АИТВ –ның берілу жолдарын білген дұрыс. АИТВ-ның берілу жолдары:

1.АИТВ – жұқпаланған анадан балаға жүктілік кезінде, босанғанда немесе емізгенде беріледі;

  1. Кездейсоқ адаммен жыныстық қарым қатынасқа түскен жағдайда;

3.АИТВ – жұқпаланған  адамға қолданылған инелер мен шприцтер стериленбегенде.

      Сонымен  АИТВ – инфекциясының анадан балаға берілу жолдарын алдын алу дегеніміз не? Анадан  балаға берілуін алдын алудың (әрі қарай АББА)  негізгі әдістері жүктілік кезінде, босанғанда және бала туылғаннан кейін  антивирусты препараттармен  жүргізу, жоспарланған кесар тілігін жүргізу, жүктілік кезінде  және босанған аналарға ұсыныс беру яғни баланы еміздірмей жасанды тамақтандыру, балаға  антиретровирусты (әрі қарай АРВ) препараттарын 6 ай үзбей беру, анасы  жүйелі түрде арнайы кесте бойынша АРВ препараттарын ішу қажет. Ана мен  баланы қорғау қызметтерінің амбулаторлы – емханалық мекемелерінде жүкті әйелдерге тест алдында  АИТВ–инфекциясы туралы түсіндіру жұмысы жүргізіледі. Тесттен кейінгі түсіндіру жұмысы тесттің нәтижелерін түсіндіруімен жүргізіледі. Егер тесттің нәтижесі теріс болса, онда әйелдерге АИТВ –инфекциясын алдын алу шаралары туралы еске салынады және АИТВ-ға тестілеуді қайталап өткізу үшін күнін анықтайды. ҚР – ның іске қосылған бұйрықтарына сәйкес барлық жүкті әйелдер АИТВ –тестісі екі рет жүргізіледі. Бірінші ретті тестілеу жүктілік бойынша   біріншілік есепке алынған кезде, ал екінші ретті тестілеу жүктіліктің 28-30 аптасында жүргізіледі. АИТВ-ға  жасалатын қайталмалы анализ өте маңызды. Бірінші рет жүргізілген зерттеуден кейін ауру анықталмауы мүмкін. Себебі антиденелердің анықталу мезгілі жұғу уақытынан  3 айға дейін жүреді. Босану мен баланы емізу АИТВ – инфекциясы берілудің қауіпті жолдарының бірі болғандықтан, міндетті түрде қолданылатын шаралар – бұл кесар тілігі және баланы емізуден бас тарту. АББА –ның барлық этаптарын қатаң қадағалап, ана мен баланы қорғау қызметі мен ЖИТС орталығының бірлесуімен ғана жоюға болады. Сонымен қатар акушерство және гинекология бөлімінің қызметкерлері тест алды және тестен кейінгі жүкті әйелдерге жүргізетін консультациялары осы үлкен мәселенің шешімінің дұрыс жолдарының бірі болып табылады.

 

 

                                      Б.Д.Майсарова  Шымкент қаласы                                                       ЖИТС орталығының

                                                                                           гинеколог маманы